Η ειδικότητα της παθολογίας και οι συνταγογραφικές της αρμοδιότητες

Το παρακάτω κείμενο διαμαρτυρίας συντάχθηκε και αποφασίστηκε να κοινοποιηθεί, στην έκτακτη συνέλευση των Παθολόγων Ιωαννίνων την 01/12/10.

 

Η ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΗΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ

Οι παθολόγοι ιατροί των Ιωαννίνων, στην άσκηση της καθημερινής ιατρικής τους δραστηριότητας, βιώνουν το τελευταίο χρονικό διάστημα μια αδικαιολόγητη, εκ μέρους του ΟΠΑΔ, υποβάθμιση του ρόλου της ειδικότητάς τους, της ειδικότητας εκείνης που εκ της φύσεώς της καλείται να στηρίξει τώρα και στο μέλλον την οργάνωση ενός ορθολογικού συστήματος πρωτοβάθμιας περίθαλψης.

Θέλουμε να πιστεύουμε ότι η υπό συζήτηση αμφισβήτηση της θεσμικά και επιστημονικά κατοχυρωμένης αποστολής μας αποτελεί απλά και μόνο αποτέλεσμα κακής πληροφόρησης και στρεβλής ερμηνείας κανονιστικών διατάξεων που διέπουν το πλαίσιο αρμοδιοτήτων των ιατρικών ειδικοτήτων στην Ελλάδα.

Το προεδρικό διάταγμα 121/ΦΕΚ183/3.9.2008, λειτουργώντας εκ των πραγμάτων σαν γενική ρυθμιστική οδηγία, προ βλέπει πως οι διαγνωστικές και θεραπευτικές ενέργειες εκάστου ιατρού οφείλουν να κινούνται εντός των πλαισίων της ειδικότητας την οποία έκαστος ασκεί.

Προσφάτως το τμήμα φαρμακευτικής περίθαλψης του τοπικού ΟΠΑΔ (ΥΠΑΔ Ιωαννίνων), ενδεχομένως σε μία προσπάθεια ερμηνείας του πνεύματος του ανωτέρου προεδρικού διατάγματος, απεφάσισε να εφαρμόσει κατάλογο συνταγογραφούμενων φαρμάκων, η σύνταξη του οποίου ανάγεται στο έτος 1999 και ο οποίος ορίζει κατά αυθαίρετο και ατεκμηρίωτο επιστημονικά τρόπο ότι διάφορα φαρμακευτικά σκευάσματα από τον κύκλο των επί μέρους κεφαλαίων της παθολογίας (νευρολογίας, ουρολογίας, ψυχιατρικής κτλ) μπορούν να συνταγογραφούνται μόνο από ιατρούς των αντίστοιχων ειδικοτήτων.

Και ενώ φαίνεται σαν αυτονόητο ότι, επί παραδείγματι, φάρμακο για την καλοήθη υπερτροφία του προστάτου δεν μπορεί να συνταγογραφηθεί από τον ορθοπεδικό ιατρό ή φάρμακο για την επιληψία και την κατάθλιψη δεν μπορεί να δοθεί από τον γυναικολόγο η ουρολόγο, με καμία αναλογική λογική δεν προκύπτει σαν αυτονόητο ότι ο παθολόγος κινείται εκτός του πλαισίου της ειδικότητάς του προβαίνοντας στην συνταγογράφηση των παραπάνω σκευασμάτων. Αντιθέτως τα φάρμακα αυτά, στο επίπεδο των απαιτήσεων της κλινικής πράξης, όχι μόνο μπορούν αλλά επιβάλλεται να συγκαταλέγονται στα θεραπευτικά εργαλεία ενός παθολόγου ιατρού.

Οι αποκτήσαντες την ειδικότητα της εσωτερικής παθολογίας έχουν εξ ορισμού εκπαιδευτεί στη γνώση και εφαρμογή των διαγνωστικών και θεραπευτικών διαδικασιών που αναφέρονται στο σύνολο των συστημάτων του ανθρώπινου οργανισμού και έχουν αποκτήσει θεσμική επάρκεια στο χειρισμό των ανωτέρω διαδικασιών. Από την άλλη πλευρά τα θεματικά κεφάλαια της παθολογίας, στην πορεία της εξέλιξης της ιατρικής επιστήμης, αποτέλεσαν βεβαίως την βάση των υποειδικοτήτων ποτέ όμως δεν απομακρύνθηκαν από τον κορμό της ενιαίας παθολογίας. Οι υποειδικότητες δεν αναπτύχθηκαν για να αποσπάσουν από την παθολογία τα συστατικά της στοιχεία και στην πορεία του χρόνου να καταργήσουν αυτή και την αποστολή της, γιατί αυτό δεν είναι ούτε προς το συμφέρον της ιατρικής σαν ενιαίο επιστημονικό εποικοδόμημα ούτε πολύ περισσότερο προς το συμφέρον του ασθενούς. Η κάθε μία των υποειδικοτήτων ανέλαβε την ευθύνη να εμβαθύνει κατά τον κάθετο άξονα στη γνώση του αντικειμένου του συγκεκριμένου κεφαλαίου της παθολογίας και να δώσει περισσότερα εφόδια στην ιατρική επιστήμη γενικότερα και στη παθολογία ειδικότερα για να ασκήσει πιο αποτελεσματικά τον συνδυαστικό της ρόλο στη προσέγγιση του αρρώστου.

Ουδέποτε υπήρξε, σε παγκόσμιο επίπεδο, επιστημονική πρόταση για θέσπιση περιοριστικής οριοθέτησης στην διαγνωστική και θεραπευτική πράξη του παθολόγου ιατρού(internist doctor) και δεν υπάρχει συγκροτημένο σύστημα πρωτοβάθμιας περίθαλψης ανά την υφήλιο που να μη επιτρέπει στον παθολόγο να προβαίνει σε όλες εκείνες τις διαγνωστικές και θεραπευτικές ενέργειες που αυτός θεωρεί απαραίτητες για τον ασθενή του. Αντίθετα ο παθολόγος είναι εκείνος ο οποίος επιφορτίζεται με την ευθύνη να θεραπεύει και να παρακολουθεί τον ασθενή και αυτός να κρίνει πότε απαιτείται παραπομπή στον ειδικό και επί δεδομένης της γνώμης του ειδικού (consultation) ο ίδιος να αποφασίζει με ποιό τρόπο θα γίνει η εφαρμογή των διαγνωστικών και θεραπευτικών προτάσεων του ειδικού συμβούλου. Γιατί αυτός γνωρίζει τον ασθενή σαν ολότητα και αυτός μπορεί να εκτιμήσει τις διάφορες συμβατότητες ή ασυμβατότητες των προτεινόμενων λύσεων σε σχέση με την συνολική κατάσταση της υγείας το ασθενούς. Είναι η φύση της ειδικότητάς του που του προσδίδει τον μοναδικό εκείνο ρόλο να χειρίζεται όλο το διαθέσιμο διαγνωστικό και θεραπευτικό οπλοστάσιο και τον καθιστά ειδικό της εξατομικευμένης ιατρικής πράξης.

Ανακύπτουν τα ερωτήματα: Κατάλογος σαν τον προαναφερόμενο σε ποια επιστημονική τεκμηρίωση εδράζεται, ποιο επιστημονικό πόρισμα υλοποιεί; Εφαρμόζεται καθ' όλη την επικράτεια της χώρας ή επιλεκτικά στη περιοχή της δικής μας δραστηριότητας με πρωτοβουλία τοπικών διοικητικών υπαλλήλων του ΟΠΑΔ; Λαμβάνει υπ' όψιν τις σύγχρονες αντιλήψεις περί πρωτοβάθμιας περίθαλψης και τις ανάγκες των ασθενών; Λαμβάνει υπ' όψιν την διεθνή πραγματικότητα; Σε τι αποσκοπεί η δημιουργία σχέσης αντιπαράθεσης μεταξύ της παθολογίας και των θυγατέρων αυτής καρδιολογίας. πνευμονολογίας. νευρολογίας και λοιπών και η αγνόηση, μόνο στην Ελλάδα, του επιστημονικού αυτονόητου ότι η ενιαία και αδιαίρετη παθολογία είναι όλες οι ως άνω ειδικότητες από κοινού και όχι μόνο; Πρέπει ο καταθλιπτικός ασθενής να μείνει ακάλυπτος θεραπευτικά την στιγμή που προσέρχεται με καθαρά σωματοποιημένη συμπτωματολογία και την οποιαδήποτε αγωγή δέχεται να λάβει αποκλειστικά και μόνο από τον θεράποντά ιατρό του; Και τούτο επειδή κάποιος υπηρεσιακός παράγοντας, χωρίς γνώση της αλληλοεπικάλυψης των συμπτωματολογιών, απεφάσισε με μια ανεύθυνη επί χάρτου μονοκονδυλιά να αφαιρέσει από τον παθολόγο την δυνατότητα συνταγογράφησης αντικαταθλιπτικού φαρμάκου; Ποιος θα φέρει την ευθύνη για την μη χορήγηση αγωγής και την επακόλουθη διάπραξη αυτοκτονικής ενέργειας μετά από κάποιες ημέρες;

Το ζήτημα της εφαρμογής του ως άνω καταλόγου του ΟΠΑΔ προσλαμβάνει πρόσθετο επιλήψιμο χαρακτήρα αν λάβει κανείς υπ' όψιν ότι αυτός αποτελεί προϊόν αποσπασματικής και παραποιημένης απόδοσης του Καταλόγου Συνταγογραφούμενων Ιδιοσκευασμάτων του ΕΟΦ. του οποίου η ολοκληρωμένη μορφή εκδόθηκε το 2004 και συνεπώς σαν μεταγενέστερος υπερισχύει κάθε προηγουμένου. Ο κατάλογος αυτός του ΕΟΦ, συνταγμένος από επιτροπή με συμμετοχή ειδικών της ιατρικής επιστήμης, μετατρέπει και τους λίγους υπάρχοντες, στις προηγούμενες εκδόσεις, "Περιορισμούς Διάθεσης"' σε απλές "Συστάσεις Περιορισμού Διάθεσης" συνεπώς σε "Δυνατότητα Διάθεσης" αυτών των φαρμάκων από παθολόγους ιατρούς.

Ως κλάδος του οποίου θίγονται αναφαίρετα επαγγελματικά δικαιώματα θα ζητήσουμε να αποδοθούν αστικές ευθύνες σε πρόσωπα, οι ενέργειες των οποίων μας επέφεραν επαγγελματική ζημία και υπέβαλαν σε σοβαρό κίνδυνο την υγεία των ασθενών μας. Ως επιστήμονες θα αναζητήσουμε κάθε άλλης τάξεως ευθύνη και την ηθική μας αποκατάσταση από την ηθελημένη η μη προσπάθεια απαξίωσης της επιστημονικής μας υπόστασης προβαίνοντας προς τούτο στις αντίστοιχες νομικές ενέργειες. Οφείλουμε να μη μείνουμε απαθείς θεατές σε μια αυθαίρετη διαδικασία προοδευτικού ακρωτηριασμού της ειδικότητάς μας η οποία αποτέλεσε για μας επιλογή ζωής και η αξία της οποίας δεν αμφισβητήθηκε από κάποιον με στοιχειώδη επίγνωση της επιστημονικής πραγματικότητας. Δεν έχουμε την διάθεση να παραδώσουμε την ειδικότητά μας βορά στα στενά συντεχνιακά συμφέροντα των συναδέλφων μας υποειδικών τα οποία ηθελημένα ή αθέλητα εξυπηρετούνται κατά μεροληπτικό τρόπο με την εφαρμογή του υπό συζήτηση αντιεπιστημονικού καταλόγου φαρμάκων, ο οποίος μάλιστα αντιστρατεύεται πλέον πρόσφατο και συνεπώς υπερισχύον δημόσιο κανονιστικό πλαίσιο και συγκεκριμένα το πλαίσιο του Καταλόγου Συνταγογραφούμενων Ιδιοσκευασμάτων του ΕΟΦ του 2004. Ζητούμε την άρση κάθε γραφειοκρατικού εμποδίου προκειμένου να μπορέσουμε να επιτελέσουμε το κοινωνικό μας καθήκον, αυτό της εφαρμογής της επιστημονικά καταγεγραμμένης Θεραπευτικής. Ζητούμε την εγκατάλειψη, τώρα και στο μέλλον, κάθε προσπάθειας το σοβαρό θέμα της συνταγογράφησης φαρμάκων προς τους ασθενείς να αποτελεί αντικείμενο αβασάνιστων αυτοσχεδιαστικών ενασχολήσεων μη ειδικών της Ιατρικής Επιστήμης. Ζητούμε το αυτονόητο. Όπως σε κάθε υποειδικότητα παρέχεται συγκεκριμένος χώρος μέσα στον οποίο κινείται και ενεργεί έτσι και στην δική μας ειδικότητα να αποδοθεί ο διευρυμένος επιστημονικός χώρος που δικαιωματικά της ανήκει, αυτός που με σαφήνεια προσδιορίζεται από την ύλη των συγγραμμάτων παθολογίας και από όλα τα κεφάλαια αυτών των συγγραμμάτων χωρίς καμία διάκριση.

ΟΙ ΠΑΘΟΛΟΓΟΙ ΙΑΤΡΟΙ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

Σχετικά άρθρα

Πανδημία γρίπης

ΚΕΘΕΑ