Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) έχει ξεκινήσει την επανεξέταση των αντιδιαβητικών φαρμάκων που περιέχουν καναγλιφλοζίνη (canagliflozin - Invokana® και Vokanamet® σε συνδυασμό με μετφορμίνη), μετά την παρατηρηθείσα αύξηση των ακρωτηριασμών, που ως επί το πλείστον αφορούν τα δάχτυλα των ποδιών, σε μια συνεχιζόμενη κλινική δοκιμή που ονομάζεται CANVAS (CANagliflozin cardioVascular Assessment Study) και έχει προγραμματιστεί να ολοκληρωθεί το 2017.
Περιστατικά ακρωτηριασμού στα κάτω άκρα παρατηρήθηκαν τόσο στην ομάδα της καναγλιφλοζίνης όσο και στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου (placebo) της μελέτης, συνεπώς δεν έχει επί του παρόντος επιβεβαιωθεί η συσχέτιση της καναγλιφλοζίνης με την αύξηση των ακρωτηριασμών στα κάτω άκρα. Η επιτροπή φαρμακοεπαγρύπνησης αξιολόγησης κινδύνου του EMA (PRAC) ζήτησε περισσότερες πληροφορίες από την εταιρεία προκειμένου να εκτιμήσει κατά πόσο η καναγλιφλοζίνη προκαλεί αύξηση ακρωτηριασμών στα κάτω άκρα και εάν απαιτούνται οποιεσδήποτε αλλαγές σχετικά με τον τρόπο που η καναγλιφλοζίνη χρησιμοποιείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη (ειδικά εκείνοι με ανεπαρκώς ελεγχόμενο διαβήτη και με προ-υφιστάμενα καρδιοαγγειακά προβλήματα) βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης και εμφάνισης ελκών που μπορεί να οδηγήσουν σε ακρωτηριασμούς στα κάτω άκρα. Σε 12 άλλες ολοκληρωμένες κλινικές δοκιμές με καναγλιφλοζίνη δεν παρατηρήθηκε αύξηση τέτοιων ακρωτηριασμών. Μια μικρή, μη-στατιστικά σημαντική αύξηση του αριθμού των ακρωτηριασμών παρατηρήθηκε σε μια άλλη συνεχιζόμενη μελέτη που ονομάζεται CANVAS-R. Τόσο στη CANVAS όσο και στη CANVAS-R συμμετέχουν ασθενείς που βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο για καρδιοαγγειακά προβλήματα.
Η PRAC θα ζητήσει επίσης, δεδομένα σχετικά με άλλα φάρμακα της ίδιας κατηγορίας, γνωστά και ως αναστολείς συμμεταφορέων νατρίου γλυκόζης τύπου 2 (SGLT2) και με βάση τα συνολικά δεδομένα, η PRAC μπορεί να αποφασίσει να επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής της επανεξέτασης ώστε να περιλάβει το σύνολο των φαρμάκων της κατηγορίας αυτής.
Ενώ η αξιολόγηση για την καναγλιφλοζίνη βρίσκεται σε εξέλιξη, υπενθυμίζεται στους επαγγελματίες υγείας η σημασία της τακτικής φροντίδας των ποδιών προκειμένου να αποφεύγεται η εμφάνιση αμυχών, εκδορών ή ελκών στα πόδια, όπως και η ανάγκη παροχής άμεσης φροντίδας σε περίπτωση που εμφανιστούν τέτοιες βλάβες, για την πρόληψη της μόλυνσης και της εξέλκωσης.
Οι ασθενείς που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο ακρωτηριασμού (π.χ. αυτοί που είχαν προηγούμενο ακρωτηριασμό) πρέπει να παρακολουθούνται προσεκτικά. Ως προληπτικό μέτρο, ο ιατρός μπορεί να εξετάσει το ενδεχόμενο διακοπής της θεραπείας με καναγλιφλοζίνη σε ασθενείς που εμφανίζουν σημαντικές επιπλοκές στο άκρο πόδι.
Οι ασθενείς που έχουν οποιεσδήποτε απορίες θα πρέπει να συμβουλευτούν τον ιατρό ή τον φαρμακοποιό τους. Είναι σημαντικό για τους ασθενείς με διαβήτη να συνεχίσουν να λαμβάνουν τη φαρμακευτική αγωγή τους και να μην διακόψουν τη θεραπεία χωρίς να προηγηθεί συζήτηση με έναν επαγγελματία υγείας.
Η καναγλιφλοζίνη που εγκρίθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2013 (μαζί με την δαπαγλιφλοζίνη και την εμπαγλιφλοζίνη) είναι ένας αναστολέας SGLT2 που δρα αναστέλλοντας μια πρωτεΐνη στα νεφρά που ονομάζεται συμμεταφορέας νατρίου/γλυκόζης 2 (SGLT2). Η SGLT2 απορροφά γλυκόζη πίσω στην κυκλοφορία του αίματος καθώς το αίμα φιλτράρεται στα νεφρά. Με την αναστολή της δράσης του SGLT2, η καναγλιφλοζίνη προκαλεί την αύξηση της απομάκρυνσης γλυκόζης μέσω των ούρων, μειώνοντας έτσι τη γλυκόζη στο αίμα.
Στην μακροχρόνια μελέτη CANVAS (4.300 ασθενείς που παρακολουθήθηκαν κατά μέσο όρο για 4,5 έτη), όπου εξετάζεται αν η καναγλιφλοζίνη μειώνει την καρδιαγγειακή νόσο, συγκρίνει τα αποτελέσματα της καναγλιφλοζίνης και του εικονικού φαρμάκου (placebo) σε συνδυασμό με την τυπική φροντίδα σε διαβητικούς ασθενείς που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων, η επίπτωση των ακρωτηριασμών στα κάτω άκρα είναι σήμερα 7 στα 1.000 άνθρωπο-έτη ασθενών που έλαβαν καναγλιφλοζίνη 100 mg ημερησίως και 5 στα 1.000 άνθρωπο-έτη ασθενών που έλαβαν καναγλιφλοζίνη 300 mg ημερησίως, σε σύγκριση με 3 στα 1.000 άνθρωπο-έτη ασθενών που έλαβαν το εικονικό φάρμακο (ένα άνθρωπο-έτος ασθενών ισοδυναμεί με 1 ασθενή που παίρνει το φάρμακο για 1 έτος).
Στην συνεχιζόμενη κλινική μελέτη CANVAS-R με παρόμοιο πληθυσμό με την CANVAS η συχνότητα εμφάνισης των ακρωτηριασμών στα κάτω άκρα είναι 7 στα 1.000 άνθρωπο-έτη ασθενών που έλαβαν καναγλιφλοζίνη και 5 στα 1.000 άνθρωπο-έτη ασθενών που έλαβαν το εικονικό φάρμακο. Αυτή η διαφορά δεν είναι στατιστικά σημαντική. Μέχρι σήμερα, οι ασθενείς σε αυτή τη μελέτη έχουν παρακολουθηθεί κατά μέσο όρο για 0,75 έτη.
Πηγή: Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων - 
Φαρμακοεπαγρύπνηση προϊόντων ανθρώπινης χρήσης
