Η κυτταρολογική ούρων (urine cytology) είναι μία εξέταση που επιτρέπει στον κυτταρολόγο ιατρό να δει αν υπάρχουν παθολογικά κύτταρα στα ούρα. Τα ούρα, όπως αποβάλλονται από το σώμα, συμπαρασύρουν μαζί και κάποια κύτταρα από το ουροποιητικό σύστημα (νεφρό, ουρητήρες, κύστη και ουρήθρα). Στην περίπτωση όπου υπάρχει κάποιος όγκος σε κάποιο από αυτά τα όργανα, θα συμπαρασυρθούν και καρκινικά κύτταρα, τα οποία θα μπορέσει να αναγνωρίσει ο ιατρός στο δείγμα των ούρων.
Η εξέταση χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με άλλες εξετάσεις για τη διάγνωση (σε υποψία) κυρίως του καρκίνου της ουροδόχου κύστης, αλλά και των νεφρών, των ουρητήρων και της ουρήθρας και στην παρακολούθηση ασθενών που έχουν υποβληθεί σε θεραπεία για καρκίνο ουροδόχου κύστης, ώστε να ανιχνευθεί έγκαιρα τυχόν υποτροπή.
Η κυτταρολογική των ούρων μπορεί να ανιχνεύσει καλύτερα επιθετικές μορφές καρκίνου. Όταν ο καρκίνος είναι μικρός σε μέγεθος ή αναπτύσσεται αργά, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να μην μπορεί να ανιχνευθεί στην κυτταρολογική των ούρων.
Για την πραγματοποίηση της εξέτασης δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη προετοιμασία. Καλύτερο θεωρείται το δείγμα, το οποίο συλλέγεται σε ένα αποστειρωμένο ουροδοχείο που μπορείτε να προμηθευτείτε από το φαρμακείο, λίγο μετά την πρώτη πρωινή ούρηση. Δεν χρειάζεται να αποστειρώσετε την περιοχή των γεννητικών οργάνων, αλλά μετά τη συλλογή του δείγματος, θα πρέπει να το μεταφέρετε έγκαιρα στο κυτταρολογικό εργαστήριο.
Σε κάποιες περιπτώσεις, ίσως ζητηθεί η συλλογή περισσότερων δειγμάτων σε διαφορετικές ημέρες ή το δείγμα να παρθεί από τον γιατρό με ειδικό καθετήρα.
Υπό την κατάλληλη επεξεργασία του δείγματος στο εργαστήριο και την εξέταση στο μικροσκόπιο δίνονται συνήθως τα αποτελέσματα ως ακολούθως:
- Μη ικανοποιητικό δείγμα. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι δεν είναι αρκετά τα κύτταρα που βρέθηκαν στο δείγμα των ούρων. Μπορεί να χρειαστεί η επανάληψη της κυτταρολογικής εξέτασης των ούρων.
- Αρνητικό. Αυτό σημαίνει ότι δεν εντοπίστηκαν καρκινικά κύτταρα στο δείγμα των ούρων.
- Άτυπα κύτταρα. Αυτό υποδεικνύει ότι βρέθηκαν κύτταρα με ορισμένες ανωμαλίες στο δείγμα ούρων. Παρόλο που δεν είναι φυσιολογικά κύτταρα, δεν έχουν και τα απαραίτητα χαρακτηριστικά, για να θεωρηθούν καρκινικά.
- Ύποπτα κύτταρα. Αυτός ο όρος μπορεί να σημαίνει ότι τα κύτταρα στα ούρα μπορεί να είναι καρκινικά.
- Θετικό. Σημαίνει ότι βρέθηκαν καρκινικά κύτταρα στα ούρα.
Μία αρνητική εξέταση δεν μπορεί να αποκλείσει την πιθανότητα ύπαρξης καρκίνου του ουροποιητικού συστήματος. Εφόσον υπάρχουν ενδείξεις, ύπαρξης κακοήθειας, επιπλέον εξετάσεις, όπως αξονική τομογραφία, κυστεοσκόπηση κ.α. μπορούν να φανούν χρήσιμες στην επιβεβαίωση της διάγνωσης.
Πηγή: