Το σύνδρομο Sjogren (Sjögren's syndrome) είναι μια προοδευτική αυτοάνοση φλεγμονώδης νόσος των εξωκρινών αδένων που εκδηλώνεται κυρίως με ξηροφθαλμία (ξηρή κερατοεπιπεφυκίτιδα) και ξηροστομία και προσβάλει πιο συχνά γυναίκες (αναλογία γυναίκες:άνδρες είναι 9:1), με πιο κοινή ηλικία πρώτης εκδήλωσης τα 30-50 έτη.
Σιελογόνοι αδένες Πιο συχνά προσβάλλονται οι μείζονες και οι ελάσσονες σιελογόνοι (παρωτίδα και οι υπογνάθιοι αδένες), καθώς και οι δακρυϊκοί αδένες. Το σύνδρομο Sjogren μπορεί να εκδηλωθεί σαν μεμονωμένη οντότητα (πρωτοπαθές σύνδρομο Sjogren) ή σε συνδυασμό με άλλη ρευματοπάθεια, συνήθως ρευματοειδή αρθρίτιδα ή συστηματικό ερυθηματώδη λύκο (δευτεροπαθές σύνδρομο Sjogren). Η νόσος σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης μη Hodgkin (NHL) λεμφωμάτων προερχόμενα συνήθως από Β λεμφοκύτταρα και συχνά συνοδεύεται από φαινόμενο Raynaud, αρθραλγία/αρθρίτιδα, νεφροσωληναριακή οξέωση και διάμεση πνευμονοπάθεια.
Ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών με σύνδρομο Sjögren εμφανίζουν αντισώματα anti-Ro ή/και anti-La, που βοηθούν στην διάγνωση της νόσου. Η μειωμένη δακρύρροια (ξηροφθαλμία) μπορεί να αποδειχθεί με τη δοκιμασία Schirmer (ύγρανση του διηθητικού χαρτιού <5 mm σε 5 λεπτά υποδεικνύει μειωμένη δακρύρροια). Η εξέταση με σχισμοειδή λυχνία μετά από χρώση με ερυθρό της Βεγγάλης (που αναδεικνύει την κερατίτιδα) και η βιοψία των ελάσσονων σιελογόνων αδένων συμπληρώνουν την διαγνωστική προσπέλαση της νόσου.
Η θεραπεία είναι συχνά αναποτελεσματική. Τεχνητά δάκρυα και υποκατάστατα της σιέλου είναι συχνά χρήσιμα. Επισημαίνεται η ανάγκη μεγάλης προσοχής στην οδοντική υγιεινή επειδή οι ασθενείς διατρέχουν κίνδυνο σοβαρής τερηδόνας λόγω της ξηροστομίας. Η υδροχλωρική πιλοκαρπίνη συχνά ενδείκνυται σε περιπτώσεις σοβαρής ξηροστομίας.