Η παχυσαρκία (obesity) αποτελεί σε παγκόσμιο επίπεδο την συχνότερη μεταβολική νόσο κι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα υγείας, των προηγμένων κοινωνιών μέχρι σήμερα, αλλά πλέον και των αναπτυσσόμενων κοινωνιών όπου γνωρίζει μια δραματική αύξηση ιδιαίτερα κυρίως στις αστικές περιοχές.
Το πρόβλημα με τις τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις, τείνει να λάβει διαστάσεις επιδημίας για την δημόσια υγεία με πάνω από 310 εκατομμύρια πάσχοντες σε όλο τον κόσμο και συχνά αναγνωρίζεται ως χρόνια νόσος.
Ο όρος παχυσαρκία αναφέρεται στην υπερβολική συγκέντρωση λίπους, ενώ η κύρια αιτία της παχυσαρκίας είναι η πρόσληψη περισσότερων θερμίδων από τις απαιτούμενες καθημερινές ανάγκες.
Η παχυσαρκία, ταξινομείται με βάση το δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), ο οποίος θεωρείται ως φυσιολογικός όταν κυμαίνεται μεταξύ 18,5 και 24,9 Kg/m2.
Άτομα με ΔΜΣ μεταξύ 25 και 29,9Kg/m2 κατατάσσονται ως υπέρβαρα, ενώ εκείνα με ΔΜΣ >30 kg/m2 θεωρούνται παχύσαρκα. Όταν ο ΔΜΣ είναι >40kg/m2 η κατάσταση χαρακτηρίζεται ως νοσογόνος παχυσαρκία (morbid obesity), λόγω του ιδιαίτερα αυξημένου κινδύνου επιπλοκών.
O ΔΜΣ (BMI – Body Mass Index) αποτελεί ένα απλό και εύχρηστο εργαλείο για την ταξινόμηση της παχυσαρκίας, αλλά δεν δίνει πληροφορίες για την ποσότητα και την κατανομή του λίπους. Η συσσώρευση για παράδειγμα ενδοκοιλιακού λίπους (παχυσαρκία κεντρικού τύπου), ανεξάρτητα από το ΔΜΣ, συνιστά ισχυρό παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση καρδιαγγειακών επιπλοκών.
Η παχυσαρκία κεντρικού τύπου, αποτελεί ένα από τα διαγνωστικά κριτήρια του μεταβολικού συνδρόμου, το οποίο συσχετίζεται ισχυρά με αντίσταση στην ινσουλίνη και καρδιαγγειακά νοσήματα. Η μέτρηση της περιμέτρου μέσης παρέχει έναν απλό και εύχρηστο τρόπο εκτίμησης της παχυσαρκίας κεντρικού τύπου. Ο κίνδυνος επιπλοκών θεωρείται αυξημένος όταν η περίμετρος μέσης είναι >94 cm και >80cm, για άνδρες και γυναίκες αντίστοιχα, και εξαιρετικά αυξημένος σε αντίστοιχες τιμές >102 cm και >88cm.
Παχυσαρκία: Ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση νοσημάτων
CHF: Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, ΓΟΠΝ: Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, PCOS: Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών