Η χολέρα (Cholera) είναι μια λοιμώδης γαστρεντερίτιδα που προκαλείται από εντεροτοξίνη που παράγουν τα στελέχη του βακτηρίου δονάκιο της χολέρας (Vibrio Cholera) και η οποία μπορεί μέσα σε λίγες ώρες να προκαλέσει σοβαρή, ταχέως επιδεινούμενη αφυδάτωση και θάνατο. Η άμεση και επιθετική αναπλήρωση των υγρών και η υποστηρηκτική αγωγή μπορούν να προλάβουν την υψηλή θνητότητα που τη συνόδευε ανέκαθεν.
Η επιδημική χολέρα που παραμένει μέχρι σήμερα μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας στις αναπτυσσόμενες χώρες, κυρίως στους πληθυσμούς χαμηλού κοινωνικο-οικονομικού επιπέδου που ζουν σε κακές υγειονομικές συνθήκες, μεταδίδεται με μολυσμένο νερό, με μολυσμένα ψάρια ή θαλασσινά και από άτομο σε άτομο (σπανίως σε επαγγελματίες υγείας κατά τη διάρκεια επιδημιών).
Ο κίνδυνος για τον ταξιδιώτη που επισκέπτεται ενδημικές περιοχές εκτιμάται ότι είναι 0,01 - 0,001%. Πρακτικά όμως, ο κίνδυνος για τον ταξιδιώτη που τηρεί τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης, είναι ελάχιστος.
Το εμβόλιο της χολέρας (Cholera vaccine) ενδείκνυται σε ταξιδιώτες:
- Οι οποίοι ταξιδεύουν σε ενδημικές χώρες με χαμηλό κοινωνικο - οικονομικό επίπεδο όπου οι συνθήκες υγιεινής είναι ανεπαρκείς και εφόσον η διαμονή είναι μακράς διαρκείας (>1 μήνα).
- Σε περίπτωση ταξιδιού σε περιοχές με χαμηλό επίπεδο υγιεινής και σε ειδικές περιπτώσεις όπως σε περίπτωση επιδημιών, πολέμων και φυσικών καταστροφών καθώς επίσης και σε αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας.
- Που ταξιδεύουν σε απομακρυσμένες περιοχές κατά την διάρκεια επιδημιών και όπου δεν υπάρχει πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες.
Οι ταξιδιώτες που ακολουθούν τα συνήθη τουριστικά προγράμματα και τηρούν τα προληπτικά μέτρα για τροφιμογενή και υδατογενή νοσήματα δεν διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο.
Eμβόλια χολέρας:
Καλύτερη αποτελεσματικότητα και λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες φαίνεται να έχουν τα δύο νεότερα εμβόλια:
1. Νεκρό ολοκυτταρικό από του στόματος εμβόλιο (Dukoral, Active Biotec ABSweden και Mutacol, Berna-Switzerland): κυκλοφορεί στην Ελλάδα.
2. Ζων από του στόματος εμβόλιο: δεν κυκλοφορεί στην Ελλάδα.
Το νεκρό ολοκυτταρικό από του στόματος εμβόλιο (KWC, Dukoral) περιέχει νεκρό στέλεχος V. cholerae O1 και υποομάδα Β της χολερινικής τοξίνης που παράγεται με γενετικό ανασυνδυασμό. Το εμβόλιο προσφέρει προστασία για 2 χρόνια. Αναφέρεται 85%-90% αποτελεσματικότητα για πρόληψη της χολέρας στους πρώτους 6 μήνες και < 50% μετά από 1 χρόνο.
Αντενδείξεις:
Το εμβόλιο αντενδείκνυται σε άτομα με γνωστή υπερευαισθησία στο εμβόλιο, στη φορμαλδεΰδη ή σε κάποια από τα συστατικά του. Ο εμβολιασμός θα πρέπει να αναβάλλεται κατά τη διάρκεια οξείας γαστρεντερίτιδας ή εμπύρετων νοσημάτων.
Ανεπιθύμητες ενέργειες:
Σπάνιες, ήπιες και μικρής διάρκειας (π.χ. ήπια διάρροια, ναυτία, εμετός, κοιλιακό άλγος).
Αλληλεπιδράσεις με άλλα εμβόλια ή φάρμακα:
Η χορήγηση άλλων από του στόματος εμβολίων, φαρμάκων, καθώς επίσης τροφής και ύδατος πρέπει να αποφεύγεται 1 ώρα πριν και 1 ώρα μετά τη χορήγηση του εμβολίου της χολέρας.
Αποτελεσματικότητα (ανοσολογική – επιδημιολογική):
Ο εμβολιασμός με το νεκρό ολοκυτταρικό εμβόλιο παρέχει προστασία για 3 έτη στους ενήλικες και για 6-12 μήνες στα παιδιά 2-5 ετών σύμφωνα με μελέτες. Στους ενήλικες και τα παιδιά >5 ετών, η αποτελεσματικότητα του εμβολίου κατά τη διάρκεια των πρώτων 6 μηνών είναι 85-90%, και έως το τέλος του πρώτου έτους μειώνεται στο 58%. Αναφέρεται επίσης 67% αποτελεσματικότητα τους 3 πρώτους μήνες για την πρόληψη διάρροιας των ταξιδιωτών από Εντεροτοξινογόνο E.Coli (ETEC).
Για περισσότερες πληροφορίες απευθυνθείτε στις Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας των κατά τόπους Περιφερειακών Ενοτήτων ή στο γραφείο πληροφοριών ταξιδιωτικής ιατρικής του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ): Τηλ:2105212193,194,195
Πηγή:
- Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων
- Centers for Disease Control and Prevention -Cholera
- World Health Organization - Cholera
- Εθνικό Συνταγολόγιο 2007 - Κεφάλαιο 14- Βιολογικά προϊόντα