Οι βασικές λειτουργίες της ζωής είναι η αναπνοή και η κυκλοφορία. Με την αναπνοή ο άνθρωπος παίρνει οξυγόνο, το οποίο με την κυκλοφορία μεταφέρεται στα διάφορα όργανα και έτσι εξασφαλίζεται η καλή λειτουργία τους. Αναπνοή γίνεται μόνο όταν έχουμε ανοικτούς αεραγωγούς.
Σε πολλές περιπτώσεις σταματά η αναπνοή και η κυκλοφορία και πρέπει τότε να εφαρμοστούν μέθοδοι επαναλειτουργίας τους. To ABC της επείγουσας φροντίδας ενός ασθενή απαιτεί:
- A (Airway: αεραγωγοί): την ύπαρξη ανοικτών αεροφόρων οδών.
- Β (Breath: αναπνοή): επαρκή αναπνοή.
- C (Circulation: κυκλοφορία): ικανοποιητική κυκλοφορία.
Η επιβίωση ενός ανθρώπου εξαρτάται από την καλή λειτουργία των ζωτικών του οργάνων (εγκέφαλος, καρδιά, πνεύμονες) που απαιτούν επαρκή αναπνοή και ικανοποιητική κυκλοφορία.
Η έλλειψη οξυγόνου για 3-5 λεπτά (υποξία) προκαλεί στα κύτταρα του εγκεφάλου μόνιμες βλάβες, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν στο θάνατο ή στην εγκατάσταση μη αναστρέψιμης αναπηρίας (άνθρωποι-«φυτά»). Η διακοπή της αναπνοής για 3-4 λεπτά προκαλεί παύση της καρδιάς. Για το λόγο αυτό είναι επιτακτική η ανάγκη παροχής πρώτων βοηθειών στον πάσχοντα, του οποίου η αναπνοή ή η κυκλοφορία ή και οι δύο αυτές λειτουργίες σταμάτησαν.
Η ξαφνική και απρόβλεπτη διακοπή της αναπνοής ή της κυκλοφορίας ή και των δύο, με αποτέλεσμα την ανεπαρκή παροχή οξυγονωμένου αίματος στα ζωτικά όργανα, ονομάζεται καρδιοαναπνευστική ανεπάρκεια ή ανακοπή (arrest).
Το σύνολο των ενεργειών, που έχουν σκοπό να αποκαταστήσουν την αναπνοή και την κυκλοφορία και να επαναφέρουν τον πάσχοντα στη ζωή, ονομάζεται καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (ΚΑΑ) (cardiopulmonary resuscitation).
Αίτια καρδιοαναπνευστικής ανακοπής
Τα κυριότερα αίτια της καρδιοαναπνευστικής ανακοπής είναι:
- Αναπνευστικά:
- Βλάβες του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ):
- Τραύμα.
- Οίδημα.
- Όγκοι.
- Φλεγμονές.
- Αιμορραγίες.
- Επιληψία.
- Φάρμακα.
- Παθήσεις Περιφερικού Νευρικού Συστήματος:
- Πολιομυελίτιδα.
- Τέτανος.
- Διαταραχές της νευρομυϊκής σύναψης:
- Μυασθένειες.
- Δηλητηρίαση με οργανοφωσφορικές ενώσεις.
- Νόσοι των πνευμόνων:
- Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ).
- Πνευμονική εμβολή.
- Απόφραξη αεραγωγών:
- Ξένα σώματα.
- Φλεγμονές.
- Οίδημα λάρυγγα.
- Λαρυγγόσπασμος.
- Καρδιακά:
- Οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου.
- Αρρυθμίες.
- Αιμοδυναμικά:
- Αιμορραγίες.
- Εγκαύματα.
- Ηλεκτροπληξία.
- Βλάβες του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ):
Οι πιθανότητες επιβίωσης μετά από καρδιοαναπνευστική ανακοπή αυξάνονται όταν αρχίζει έγκαιρα η βασική καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση.
Προσπάθεια καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης πρέπει να γίνεται, ακόμα και αν υπάρχει αμφιβολία για το αν ο πάσχων θα μπορέσει να ανανήψει. Η προσπάθεια αυτή πρέπει να συνεχίζεται μέχρι να συνέλθει το θύμα ή μέχρι να αναλάβει την ευθύνη της ανάνηψης γιατρός ή μέχρι να μεταφερθεί το θύμα σε νοσοκομείο.
Υποστήριξη αναπνοής
Έλεγχος της αναπνοής
Για να διαπιστώσουμε αν ο πάσχων αναπνέει, πλησιάζουμε το αυτί μας στο στόμα και παρατηρούμε το θώρακα και την κοιλιά του για πέντε (5) τουλάχιστον δευτερόλεπτα. Αν ο πάσχων αναπνέει, θα νιώσουμε την αναπνοή του και θα δούμε την κοιλιά και το θώρακά του να κινούνται.
Όταν το θύμα δεν αναπνέει, είναι σχεδόν βέβαιο, ότι θα έχει απώλεια των αισθήσεων, αλλά δεν είναι πάντα εύκολο να διαπιστωθεί, πότε ακριβώς σταματά η αναπνοή.
Διάνοιξη των αεροφόρων οδών
Όταν ο πάσχων έχει χάσει τις αισθήσεις του, μπορεί οι αεροφόροι οδοί να έχουν φράξει ή στενέψει κάνοντας αδύνατη ή δύσκολη την αναπνοή του. Τα αίτια που μπορεί να προκαλέσουν απόφραξη των αεραγωγών είναι η πτώση της γλώσσας προς τα πίσω, η πτώση της κεφαλής προς τα εμπρός, εκκρίσεις ή εμέσματα στο πίσω μέρος του φάρυγγα.
Εφαρμόζουμε τότε την τεχνική της έκτασης της κεφαλής και ανύψωσης του πηγουνιού.
- Τοποθετούμε το θύμα ανάσκελα. Βάζουμε το ένα χέρι μας στο μέτωπο του ασθενούς και το άλλο κάτω από τον αυχένα του. Κάνουμε έκταση της κεφαλής του προς τα πίσω, αρκετή ώστε να ανοίξουν οι αεροφόροι οδοί.
- Μετακινούμε το χέρι μας από τον αυχένα του ασθενούς και το τοποθετούμε κάτω από το σαγόνι του. Σπρώχνουμε το πηγούνι του προς τα πάνω. Μ’ αυτό τον τρόπο ανασηκώνεται η γλώσσα και ελευθερώνονται οι αεροφόροι οδοί
Διάνοιξη αεροφόρων οδών
Ο χειρισμός έκτασης της κεφαλής πρέπει να αποφεύγεται σε ασθενή με υποψία τραυματισμού της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Σ’ αυτή την περίπτωση, αφού ακινητοποιήσουμε κατάλληλα τη σπονδυλική στήλη, ελευθερώνουμε τις αεροφόρους οδούς με ανύψωση του πηγουνιού μόνο.
Με τον πάσχοντα στη θέση υπερέκτασης της κεφαλής χαλαρώνουμε κάθε τι που μπορεί να του σφίγγει το λαιμό (γραβάτα, κολάρο). Καθαρίζουμε το στόμα και τη μύτη του από ξένες ουσίες (εμέσματα, τροφές, σάλιο) και αφαιρούμε τις τεχνητές οδοντοστοιχίες αν υπάρχουν.
Τεχνητή αναπνοή
Τεχνητή αναπνοή είναι η βοήθεια, που παρέχουμε στον άνθρωπο που παρουσιάζει καρδιοαναπνευστική ανακοπή με την εισαγωγή αέρα στους πνεύμονές του με σκοπό την αποκατάσταση της αναπνοής του.
Οι μέθοδοι, που έχουν χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς για την εφαρμογή της τεχνητής αναπνοής, χωρίζονται σε δύο ομάδες:
- Τεχνητή αναπνοή με εμφύσηση αέρα.
- Τεχνητή αναπνοή με τα χέρια.
Ανεξάρτητα όμως από τη μέθοδο που θα επιλέξουμε πρέπει να τονίσουμε ότι η τεχνητή αναπνοή πρέπει να αρχίζει αμέσως μόλις διαπιστωθεί η ανάγκη της.
Τεχνητή αναπνοή με εμφύσηση αέρα
Η τεχνητή αναπνοή με εμφύσηση αέρα από το στόμα ή από τη μύτη του πάσχοντα είναι η πιο αποτελεσματική και η πιο διαδεδομένη μέθοδος για την εξασφάλιση της αναπνοής σε άτομα οποιασδήποτε ηλικίας.
Ο αέρας που εκπνέουμε περιέχει 16-17% οξυγόνο, ποσότητα που επαρκεί πλήρως για να διατηρηθεί ο άνθρωπος στη ζωή. Έτσι, η εμφύσηση του εκπνεόμενου από τους πνεύμονές μας αέρα στο στόμα ή στη μύτη του πάσχοντα εξασφαλίζει επαρκή αερισμό των πνευμόνων του.
Με τη μέθοδο της εμφύσησης αέρα μπορούμε να ελέγχουμε τον όγκο και την πίεση του χορηγούμενου αέρα, καθώς και τη συχνότητα της τεχνητής αναπνοής. Μπορεί να εφαρμοστεί κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες και σ’ οποιοδήποτε χώρο, ακόμα και μέσα στο νερό.
Τεχνητή αναπνοή στόμα με στόμα ή φιλί της ζωής
Είναι η προτιμότερη μέθοδος τεχνητής αναπνοής για όλες τις περιπτώσεις που ο πάσχων δεν αναπνέει.
Εξασφαλίζουμε ότι οι αεροφόροι οδοί είναι ανοικτοί με τους τρόπους που αναφέρθηκαν παραπάνω (υπερέκταση κεφαλής, καθαρισμός μύτης-στόματος).
Αν υπάρχει, εφαρμόζουμε το ειδικό προστατευτικό διάφραγμα για τεχνητή αναπνοή (νάιλον τετράγωνο με υφασμάτινο κέντρο για να περνά ο αέρας). Διαφορετικά, τοποθετούμε ένα μαντήλι πάνω στο στόμα του πάσχοντα.
Σκύβουμε πάνω από τον ανάσκελα ξαπλωμένο πάσχοντα και:
- Κλείνουμε τη μύτη του με το ένα μας χέρι, σταθεροποιούμε το σαγόνι του με το άλλο, παίρνουμε βαθιά εισπνοή και εφαρμόζουμε το στόμα μας στο στόμα του πάσχοντα (φιλί της ζωής).
- Εκπνέουμε με δύναμη μέσα στο στόμα του πάσχοντα, ώστε να ανυψωθεί ο θώρακάς του.
- Σηκώνουμε το κεφάλι μας ψηλά και βγάζουμε τον υπόλοιπο αέρα που έχουμε. Παρακολουθούμε το θώρακα του πάσχοντα που κατεβαίνει, παίρνουμε βαθιά εισπνοή και επαναλαμβάνουμε την εμφύσηση. Οι τέσσερις-πέντε πρώτες αναπνοές πρέπει να δοθούν γρήγορα, χωρίς να περιμένουμε την πλήρη κάθοδο του θώρακα του πάσχοντα στα μεσοδιαστήματά τους.
Αν δεν παρατηρήσουμε ανύψωση του θώρακα του πάσχοντα με την εμφύσηση, ελέγχουμε τις αεροφόρους οδούς γιατί υπάρχει πιθανότητα να μην έχουν ελευθερωθεί πλήρως. Διορθώνουμε τη θέση της κεφαλής και της κάτω γνάθου και επαναλαμβάνουμε την εμφύσηση. Αν και πάλι δεν έχουμε ανύψωση του θώρακα, πιθανόν να υπάρχει απόφραξη των αεροφόρων οδών, οπότε πρέπει να εφαρμόσουμε τις πρώτες βοήθειες για την αντιμετώπιση της απόφραξης των αεροφόρων οδών
Τεχνητή αναπνοή (φιλί ζωής)
4. Ελέγχουμε το σφυγμό του πάσχοντα, για να βεβαιωθούμε ότι η καρδιά του λειτουργεί.
- Εάν η καρδιά του χτυπά κανονικά, συνεχίζουμε τις εμφυσήσεις με το ρυθμό της κανονικής αναπνοής (16-18 το λεπτό), μέχρι να αποκατασταθεί η φυσιολογική αναπνοή του πάσχοντα.
- Εάν η καρδιά του δε λειτουργεί, αρχίζουμε αμέσως εξωτερική συμπίεση του θώρακα (καρδιακές μαλάξεις), όπως περιγράφεται στην επόμενη ενότητα.
Αντενδείξεις του «φιλιού της ζωής»
Το «φιλί της ζωής» δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε:
- Βαριές κακώσεις του προσώπου, ιδιαίτερα γύρω από τη μύτη και το στόμα.
- Απόφραξη των ανωτέρων αεραγωγών με στερεά αντικείμενα, π.χ. κουκούτσι, παιδικά παιχνίδια.
- Κατάγματα των αυχενικών σπονδύλων (δεν μπορεί να γίνει η υπερέκταση της κεφαλής).
- Δηλητηριάσεις από διάφορες ουσίες που μπορεί να μεταδοθούν στο στόμα του ατόμου που παρέχει τις πρώτες βοήθειες.
- Περιπτώσεις συχνών εμετών.
- Ο πάσχων είναι μπρούμυτα και δεν μπορεί να γυρίσει π.χ. σε τραυματισμό, για να μην προκληθεί μεγαλύτερη βλάβη.
Σ’ όλες τις παραπάνω περιπτώσεις εφαρμόζουμε τη μέθοδο της τεχνητής αναπνοής με τα χέρια, που περιγράφεται παρακάτω.
Τεχνητή αναπνοή στόμα με μύτη
Είναι παραλλαγή της μεθόδου «στόμα με στόμα». Οι εμφυσήσεις γίνονται στη μύτη αντί στο στόμα του πάσχοντα. Εφαρμόζεται όταν δεν είναι δυνατή η χρησιμοποίηση του στόματος. Ακολουθούμε τα ίδια βήματα, όπως στη μέθοδο «στόμα με στόμα», όμως το χέρι μας που κρατούσε την κάτω γνάθο του πάσχοντα, τώρα κατά την εμφύσηση κλείνει το στόμα του πάσχοντα και κατά την εκπνοή το ανοίγει.
Τεχνητή αναπνοή με τα χέρια
Η τεχνητή αναπνοή με τα χέρια εφαρμόζεται σήμερα μόνο όταν δεν μπορεί να γίνει η τεχνική της εμφύσησης αέρα, όπως π.χ. σε κακώσεις του προσώπου. Η τροποποιημένη μέθοδος Silvester είναι η προτιμότερη σε αυτές τις περιπτώσεις.
Γίνεται ως εξής:
- Ξαπλώνουμε ανάσκελα τον πάσχοντα. Τοποθετούμε κάτω από τον αυχένα του ένα αντικείμενο (ρούχα, μαξιλάρι) για να γίνει υπερέκταση της κεφαλής και απελευθέρωση των αεροφόρων οδών.
- Γονατίζουμε πίσω από την κεφαλή του πάσχοντα, με το βλέμμα στραμμένο πάνω του. Πιάνουμε τα χέρια του από τους καρπούς και τα φέρνουμε σταυρωτά πάνω στο στήθος του.
- Γέρνουμε πάνω στον πάσχοντα πιέζοντας το στήθος του με το βάρος μας.
- Πετυχαίνουμε έτσι την έξοδο του αέρα από τους πνεύμονες του πάσχοντα (εκπνοή).
- Στη συνέχεια, ανασηκώνουμε το σώμα μας γέρνοντας προς τα πίσω και πάνω τραβώντας συγχρόνως τα χέρια του πάσχοντα. Έτσι επιτρέπεται η είσοδος του αέρα στους πνεύμονες (εισπνοή).
- Ο κύκλος των παραπάνω ενεργειών επαναλαμβάνεται 12 περίπου φορές το λεπτό. Συγχρόνως ελέγχουμε όσο γίνεται συχνότερα το στόμα του πάσχοντα για πιθανή απόφραξη.
Τεχνητή αναπνοή με τα χέρια (Μέθοδος Silvester)
Υποστήριξη κυκλοφορίας
Εξωτερική συμπίεση του θώρακα
Στις περιπτώσεις που ο πάσχων από καρδιοαναπνευστική ανεπάρκεια δεν έχει σφυγμό, σημαίνει ότι δε λειτουργεί η καρδιά του. Πρέπει τότε αμέσως να αρχίσουμε υποστήριξη της κυκλοφορίας του.
Η μοναδική τεχνική που μπορεί να εξασφαλίσει κυκλοφορία του αίματος σε περίπτωση καρδιακής ανακοπής είναι η εφαρμογή εξωτερικής συμπίεσης του θώρακα ή μέθοδος των καρδιακών μαλάξεων.
Οι εξωτερικές μαλάξεις είναι η εφαρμογή διαδοχικών, ρυθμικών πιέσεων πάνω στο κατώτερο τμήμα του στέρνου του πάσχοντα, οι οποίες έχουν σαν αποτέλεσμα την αύξηση της ενδοθωρακικής πίεσης με σκοπό την προώθηση αίματος από την καρδιά προς τις αρτηρίες.
Οι καρδιακές μαλάξεις πρέπει να εφαρμόζονται ταυτόχρονα με την τεχνητή αναπνοή, γιατί μπορεί μεν να έχουμε οξυγονωμένο αίμα με την τεχνητή αναπνοή, αλλά, αν δε λειτουργεί η καρδιά, αυτό το οξυγονωμένο αίμα δεν μπορεί να φτάσει στον εγκέφαλο και στα άλλα ζωτικά όργανα του πάσχοντα.
Η καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση μπορεί να γίνει από ένα άτομο (ένας ανανήπτης) ή δύο (δύο ανανήπτες).
Μέθοδος με έναν ανανήπτη
- Τοποθετούμε τον πάσχοντα ανάσκελα πάνω σε σταθερή και επίπεδη επιφάνεια. Γονατίζουμε δίπλα του με το πρόσωπό μας προς το θώρακά του, στο ύψος της καρδιάς. Ελευθερώνουμε τις αεροφόρους οδούς με υπερέκταση της κεφαλής και ανύψωση της κάτω γνάθου.
- Δίνουμε δύο αναπνοές στόμα με στόμα.
- Εντοπίζουμε τη σωστή θέση για την εφαρμογή καρδιακών μαλάξεων. Ψηλαφούμε με τα χέρια μας τη στερνική εντομή προς τα πάνω και την ξιφοειδή απόφυση προς τα κάτω. Το μέσο του κάτω τριτημορίου του στέρνου είναι η ορθή θέση για την εφαρμογή της εξωτερικής συμπίεσης του θώρακα. Τοποθετούμε την παλάμη του ενός χεριού σ’ αυτό το σημείο, χωρίς τα δάκτυλα να ακουμπάνε τις πλευρές του πάσχοντα. Πάνω σ’ αυτό το χέρι τοποθετούμε την παλάμη του άλλου χεριού και ενώνουμε τα δάκτυλα των χεριών μεταξύ τους. Αποφεύγουμε έτσι την πίεση στις πλευρές κατά τις συμπιέσεις.
- Σκύβουμε πάνω από τον πάσχοντα με τα χέρια τεντωμένα. Πιέζουμε κάθετα προς τα κάτω ώστε το στέρνο του να μετατοπίζεται 4-5cm περίπου. Μετά ξαναγυρίζουμε στην προηγούμενη θέση σταματώντας την πίεση. Συμπληρώνουμε 15 συμπιέσεις με ρυθμό 80 στο λεπτό.
- Δίνουμε πάλι δύο αναπνοές στόμα με στόμα.
- Συνεχίζουμε θωρακικές συμπιέσεις και αναπνοές με ρυθμό 15:2. Η καρδιακή λειτουργία ελέγχεται κάθε 3 λεπτά ή μετά από 12 κύκλους συμπιέσεων-εμφυσήσεων.
- Όταν η καρδιά ξαναρχίσει να λειτουργεί (ψηλαφητός σφυγμός στην καρωτίδα ή στη μηριαία αρτηρία), διακόπτουμε τις συμπιέσεις και συνεχίζουμε την τεχνητή αναπνοή στόμα με στόμα.
- Όταν αποκατασταθεί η φυσιολογική αναπνοή του πάσχοντα τον τοποθετούμε σε θέση ανάνηψης.
Καρδιακές μαλάξεις
Μέθοδος με δύο ανανήπτες
Όταν οι πρώτες βοήθειες δίνονται από δύο ανανήπτες, τότε ο ένας αναλαμβάνει την εξωτερική συμπίεση του θώρακα και ο άλλος την τεχνητή αναπνοή. Αυτός που κάνει τεχνητή αναπνοή αναλαμβάνει επίσης τη διατήρηση των αεροφόρων οδών ανοικτών και τον έλεγχο της καρδιακής λειτουργίας.
Αν η καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση παρατείνεται, οι δύο ανανήπτες αλλάζουν θέση να μειωθεί η κούρασή τους. Η καλύτερη θέση παροχής πρώτων βοηθειών είναι όταν ο ένας τοποθετηθεί από τη μία πλευρά του πάσχοντα και ο άλλος από την άλλη. Ο ένας παίρνει θέση στο κεφάλι του πάσχοντα και ο άλλος γονατίζει δίπλα του στο ύψος του θώρακα.
- Ο πρώτος δίνει τις 4 αρχικές αναπνοές στόμα με στόμα και μετά ελέγχει την καρδιακή λειτουργία. Αν η καρδιά δε λειτουργεί, ο δεύτερος ανανήπτης εκτελεί 5 συμπιέσεις του θώρακα.
- Η καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση συνεχίζεται με τον εξής ρυθμό: ο ένας ανανήπτης δίνει 1 αναπνοή κάθε 5 συμπιέσεις που εκτελεί ο άλλος. Η σχέση δηλαδή θωρακικών συμπιέσεων και αναπνοών με 2 ανανήπτες είναι 5:1.
Η διαδικασία αυτή συνεχίζεται με ρυθμό 60 συμπιέσεων το λεπτό μέχρι να ξαναρχίσει η λειτουργία της καρδιάς. Η τεχνητή αναπνοή γίνεται στη φάση χαλάρωσης κάθε πέμπτης συμπίεσης, για να μη διακόπτονται οι μαλάξεις.
Καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση σε βρέφη και παιδιά
Η παροχή πρώτων βοηθειών σε βρέφη και παιδιά που παθαίνουν καρδιοαναπνευστική ανακοπή δεν διαφέρει ουσιαστικά από εκείνη των ενηλίκων. Η τεχνική των μεθόδων ανάνηψης τροποποιείται σε ορισμένα σημεία.
Βρέφη και μικρά παιδιά
- Εφαρμόζουμε τεχνητή αναπνοή στόμα με στόμα και μύτη. Στα βρέφη είναι ευκολότερο να εφαρμόσουμε το στόμα μας πάνω στο στόμα και τη μύτη του παιδιού συγχρόνως. Δίνουμε ελαφρές εμφυσήσεις με ρυθμό 20 στο λεπτό. Μετά τις πρώτες 4 εμφυσήσεις ελέγχουμε την καρδιακή λειτουργία.
- Αν η καρδιά δεν λειτουργεί εφαρμόζουμε την εξωτερική συμπίεση του θώρακα με δυο δάκτυλα και με ρυθμό 100 συμπιέσεις στο λεπτό. Προσέχουμε, ώστε η μετακίνηση του θώρακα να έχει βάθος 1,5-2,5 cm.
Τεχνητή αναπνοή σε βρέφη και μικρά παιδιά
Καρδιακές μαλάξεις σε βρέφη και μικρά παιδιά
Μεγαλύτερα παιδιά
- Εφαρμόζουμε τεχνητή αναπνοή στόμα με στόμα και μύτη ή στόμα με μύτη και δίνουμε ελαφρές εμφυσήσεις 20 στο λεπτό. Μετά τις πρώτες τέσσερις αναπνοές ελέγχουμε την καρδιακή λειτουργία.
- Η εξωτερική συμπίεση του θώρακα γίνεται μόνο με το ένα χέρι. Πιέζουμε ελαφρά με ρυθμό 100 συμπιέσεις στο λεπτό και μέχρι 2,5-3,5 cm βάθος. Η αντιστοιχία συμπιέσεων-αναπνοών είναι 15:2.
Οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες αναφέρουν πως η αναλογία εμφυσήσεων αέρα και θωρακικών συμπιέσεων είναι 2:30 ανεξάρτητα των ατόμων που συμμετέχουν όταν οι παλαιότερες οδηγίες ανέφεραν πως στην περίπτωση που ο ανανήπτης είναι ένας η αναλογία είναι 2:15 ενώ στην περίπτωση που υπάρχουν 2 ανανήπτες η αναλογία είναι 1:5.
Όπως βλέπουμε στην πρώτη περίπτωση του 1 ανανήπτη οι θωρακικές συμπιέσεις είναι περισσότερες. Αυτό συμβαίνει γιατί οι θωρακικές συμπιέσεις είναι σημαντικότερες και πρέπει να έχουμε γρήγορο αποτέλεσμα.
Πηγή: Υπουργείο παιδείας, έρευνας και θρησκευμάτων - Ινστιτούτο εκπαιδευτικής πολιτικής - Μάκος Κωνσταντίνος - Μπάρλας Κωνσταντίνος Χείλαρης Σπυρίδων - Πρώτες βοήθειες - Β΄ ΕΠΑ.Λ - Τομέας υγείας - πρόνοιας – ευεξίας - Κεφάλαιο 9 - Υποστήριξη της αναπνοής και της κυκλοφορίας. Εικονογράφηση: Χρυσάνθη Συμεωνίδου-Χείλαρη.